Γλωσσική ανάπτυξη
Πως μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου κατά την διάρκεια της γλωσσικής του εξέλιξης;
Οι γονείς είναι τα πιο κατάλληλα πρόσωπα που μπορούν να βοηθήσουν το παιδί, αφού περνούν πολύ χρόνο μαζί τους καθ΄ όλη την διάρκεια της ημέρας και είναι τα πρότυπα μίμησης των παιδιών.
Υπάρχουν απλά πραγματάκια που μπορούν να κάνουν, βοηθώντας έτσι την γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών τους.
0 – 12 μηνών
- Να ανταποκρίνεστε στις φωνούλες του μωρού σας με απλές και σωστές λέξεις και προτάσεις.
- Να του μιλάτε καθώς το φροντίζετε κατά την διάρκεια της ημέρας.
- Να του λέτε τραγουδάκια και παιδικές ιστορίες.
- Να δείχνετε ενδιαφέρον για όλους τους ήχους που ακούτε μαζί του (π.χ. το χτύπημα του κουδουνιού, τους θορύβους διαφόρων αντικειμένων.
- Να παίζετε μαζί του απλά παιγνίδια, όπως «κου κου τα», «παλαμάκια», «κου πε πε», «αντίο» κ.ά.
- Να του μαθαίνετε τα ονόματα των αντικειμένων που χρησιμοποιεί καθημερινά (πιάτο, ποτήρι, χτένα, κ.ά.).
- Να του μάθετε τα ονόματα των οικείων του προσώπων.
- Να το ανταμείβετε και να ενθαρρύνετε τις πρώτες προσπάθειες σχηματισμού νέων λέξεων που κάνει.
- Να του περιγράφετε με μικρές και απλές φράσεις οτιδήποτε κάνετε όταν είσαστε μαζί του.
- Μιλήστε του με ήρεμο και ζεστό τρόπο
- Γελάστε μαζί του
- Παίξτε με τη φωνή σας, αρέσει πολύ στο μωρό: η μελωδία της ομιλίας το βοηθά να καταλάβει και να χρησιμοποιήσει τη γλώσσα πιο αποτελεσματικά.
- Βοηθήστε το μωρό σας να ανακαλύψει τη χαρά της επικοινωνίας: ενθαρρύνετε κάθε είδος αμοιβαίας συνδιαλλαγής (το γέλιο, το χαμόγελο, το κοίταγμα, τις εκφράσεις του προσώπου)
- Βοηθήστε το να καταλάβει ότι: «τα πάντα είναι λόγος»
12 – 18 μηνών
- Να του μιλάτε απλά, καθαρά και αργά.
- Να του διαβάζετε απλές ιστορίες από βιβλία με μεγάλες εικόνες.
- Να παίζετε μαζί του παιγνίδια με κύβους και να κάνετε απλές κατασκευές (πύργους κλπ).
- Να του ζητάτε να σας μεταφέρει διάφορα αντικείμενα από το ένα δωμάτιο στο άλλο ή από την μία θέση στην άλλη.
- Να του περιγράφετε αυτό που κάνετε όταν ασχολείσθε μαζί του (όταν το ντύνετε, το ταϊζετε, το πλένετε κλπ).
- Να το προσέχετε όταν σας μιλάει και να του απαντάτε πάντα σαν να είναι μεγάλος
- Μιλήστε του κανονικά, χρησιμοποιώντας γραμματικά σωστές προτάσεις και απλές λέξεις, αλλά όχι «μωρουδίστικα».
18 – 36 μηνών
- Του εξηγείτε και το αφήνετε να σας απαντήσει σε εύκολες ερωτήσεις.
- Του διαβάζετε μικρά παραμύθια καθημερινά πριν κοιμηθεί.
- Το ακούτε προσεκτικά όταν σας μιλάει.
- Του δίνετε την ευκαιρία να μεταφέρει απλά μηνύματα, π.χ. «πες στον μπαμπά να έλθει εδώ».
- Δείχνετε στο παιδί σας ότι καταλαβαίνετε πάντα αυτό που σας λέει, έστω και αν δεν είναι έτσι.
- Επαναλαμβάνετε με τρόπο τις λέξεις που πιθανόν δυσκολεύεται να πει.
- Επεκτείνετε αυτό που λέει το παιδί σας
- Να λέτε συνεχώς καινούργιες λέξεις για να εμπλουτίσετε το λεξιλόγιό του.
- Κάνετε διάλογο μαζί του για πράγματα που το ενδιαφέρουν.
- Να κάνετε ερωτήσεις για να κεντρίσετε την σκέψη του
- Εξηγήστε του τις λέξεις που δεν καταλαβαίνει
- Επαναλάβετε τη λέξη που δε λέει σωστά αλλά μη του ζητάτε να την επαναλαμβάνει κάθε φορά.
- Μάθετε στο παιδί σας πώς να λέει ιστορίες: βοηθήστε το να ξεκαθαρίσει τις σκέψεις του και τα συναισθήματά του.
- Ενθαρρύνετέ το να εγκαταλείψει το μπιμπερό και την πιπίλα, εφόσον τα χρησιμοποιεί ακόμα.
3 – 4 χρονών
- Συζητάτε μαζί του και προσπαθείτε να παρατείνετε τη συζήτησή σας όσο μπορείτε.
- Μιλήστε του για ομοιότητες και διαφορές μεταξύ αντικειμένων.
- Παροτρύνετέ το να παίζει με άλλα παιδιά.
- Προσέχετε όταν μιλάει, έχοντας πάντα στο μυαλό σας ότι η επανάληψη συλλαβών και λέξεων είναι φυσιολογική σε αυτό το στάδιο της ανάπτυξής του.
- Διαβάστε ιστορίες μαζί και διηγηθείτε τις ο ένας στον άλλον. Έτσι, ενθαρρύνετε μια θετική στάση προς την ανάγνωση και τη γλώσσα (προφορική και γραπτή).
- Τα παιδιά χρειάζονται το παράδειγμά σας: αφήστε τα να σας βλέπουν να διαβάζετε
4 – 5 χρονών
- Εξηγείστε τη σωστή χρήση διαφόρων συσκευών (π.χ. τηλεφώνου, ηλεκτρικής σκούπας κ.ά.).
- Δώστε την ευκαιρία να σας βοηθά στο σχεδιασμό και προγραμματισμό δραστηριοτήτων (π.χ. την προετοιμασία μιας γιορτής).
- Μιλήστε τους σαν να είναι μεγάλοι
- Να διαβάζετε μεγάλες ιστορίες
- Επιβραβεύετε τις προσπάθειες που κάνει.
5 – 6 χρονών
- Συζητάτε μαζί του καθημερινά.
- Παρακινείστε να παίζει ρόλους από διάφορες ιστορίες ή παραμύθια.
- Παίζετε μαζί του παιχνίδια που σας δίνουν την ευκαιρία για συζήτηση και ανταλλαγή σκέψεων.
- Προτρέψτε το να κάνει διάφορα θελήματα που περιλαμβάνουν μια λίστα οδηγιών που θα πρέπει να θυμηθεί.
- Αφήστε το να συμμετέχει σε οικογενειακές συζητήσεις.
- Εξηγείτε στο παιδί σας καινούργιες λέξεις