Σύνδρομο asperger (ασπεργκερ)

Οι γνωστικές και κοινωνικές δεξιότητες που διαμορφώνουν το χαρακτήρα και την προσωπικότητα του ανθρώπου εξελίσσονται σ' όλη τη διάρκεια της ζωής του. Γενετικοί και βιολογικοί παράγοντες όμως μπορεί να εμποδίσουν αυτή την εξέλιξη. Ένας τέτοιος παράγοντας που αποτελεί εμπόδιο στην κοινωνική ανάπτυξη του ατόμου είναι το σύνδρομο Asperger που θα περιγράψουμε στη συνέχεια.


Το σύνδρομο Asperger είναι μια ήπια παραλλαγή αυτισμού, που επηρεάζει κυρίως την ικανότητα επικοινωνίας και τις κοινωνικές σχέσεις του ατόμου. Ανήκει στις διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές και για καιρό υπήρχαν διαφωνίες σχετικά με το αν αποτελεί ξεχωριστή διαταραχή ή πρόκειται για αυτισμό σε ελαφριά μορφή.
Περιλήφθηκε για πρώτη φορά σαν ξεχωριστό σύνδρομο το 1994 στο εγχειρίδιο της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (APA, 1994).
Το σύνδρομο πήρε το όνομα του από τον ψυχίατρο HansAsperger που το 1944 στη Βιέννη παρατήρησε την εξαιρετική δυσκολία μερικών εφήβων να ενσωματωθούν κοινωνικά στα πλαίσια της ομάδας. Οι εργασίες του Asperger μεταφράστηκαν στα αγγλικά στις αρχές του 1970, και το σύνδρομο άρχισε να αναγνωρίζεται ως ξεχωριστή οντότητα στα τέλη της δεκαετίας του '80. Σημαντική ήταν και η συνεισφορά της LornaWing(1981) που παρουσίασε μια σειρά από 34 περιπτώσεις παρόμοιες με αυτές που είχε περιγράψει ο Asperger και έτσι αυξήθηκε το ενδιαφέρον για έρευνες γύρω από το σύνδρομο.

Τα κύρια χαρακτηριστικά του συνδρόμου, τα οποία συναντάμε και στον αυτισμό, είναι:
- Δυσκολία στην επικοινωνία.
- Ελλείμματα στην αμοιβαία κοινωνική συναλλαγή.
- Δυσκολία στη δημιουργία κοινωνικών σχέσεων.
- Περιορισμένο ρεπερτόριο ενδιαφερόντων.
- Επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες και κινήσεις.
- Μονότονος και σχολαστικός τρόπος ομιλίας.

Η διαταραχή αυτή διαφέρει από τον αυτισμό, κυρίως γιατί δεν υφίσταται γενική καθυστέρηση ή επιβράδυνση στη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού ή την ανάπτυξη των γνωστικών του λειτουργιών. Συνήθως τα παιδιά με Asperger έχουν φυσιολογική και πάνω νοημοσύνη (με τη λεκτική νοημοσύνη να υπερτερεί της πρακτικής νοημοσύνης), έχουν φυσιολογική εξέλιξη λόγου, χρησιμοποιούν νωρίς τη γραμματική στο λόγο τους, έχουν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και κλίσεις, και με την κατάλληλη υποστήριξη προχωρούν αρκετά καλά στο σχολείο. Επιπλέον η ηλικία έναρξης του συνδρόμου εντοπίζεται αργότερα απ΄ ότι του αυτισμού, μεταξύ 5 και 8 ετών.

Αν και δεν έχουν γίνει συστηματικές επιδημιολογικές έρευνες, η συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου είναι περιορισμένη (περίπου 0,25% του πληθυσμού). Σε μια επιδημιολογική μελέτη στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, η συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου σε παιδιά ηλικίας 7-16 ετών ήταν 0,7% (0,55% στα αγόρια και 0,15% στα κορίτσια) με αναλογία εμφάνισης 4 αγόρια προς 1 κορίτσι. Σε αντίστοιχη πληθυσμιακή μελέτη στον Καναδά, η συχνότητα εμφάνισης αυτιστικών διαταραχών (συμπεριλαμβανομένου και του συνδρόμου Asperger) ήταν 0,024%. Τέλος, στη Μ. Βρετανία υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 47.400 παιδιά με το σύνδρομο Asperger.

Αίτια και βιολογία του συνδρόμου

Μέχρι σήμερα δεν είναι γνωστά τα αίτια που προκαλούν το σύνδρομο Asperger, όπως φυσικά και τις υπόλοιπες διαταραχές αυτιστικού τύπου. Πρόκειται για νευρολογική διαταραχή αβέβαιης νοσολογικής εγκυρότητας. Ωστόσο το σύνδρομο συναντάται σε παιδιά με προγεννητικά και περιγεννητικά προβλήματα (π.χ ανοξία κατά τη γέννηση) που ίσως προκαλούν βλάβες στα εγκεφαλικά κύτταρα (Wing, 1981).
Παρά τη γενικότερη παραδοχή ότι βιολογικοί/γενετικοί παράγοντες είναι υπεύθυνοι για τις διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, οι τεχνικές απεικόνισης του εγκεφάλου δεν έχουν δείξει κοινά χαρακτηριστικά ή συγκεκριμένες αλλοιώσεις/βλάβες στους εγκεφαλικούς ιστούς των αυτιστικών ατόμων. Ένας πολύ μικρός αριθμός δομικών ανωμαλιών του εγκεφάλου ίσως να σχετίζεται με το σύνδρομο Asperger (αριστερή μακρογυρία: ύπαρξη ευμεγεθών εγκεφαλικών ελίκων, αμφοτερόπλευρη μικρογυρία: ατροφία εγκεφαλικών ελίκων ή βλάβες στον αριστερό κροταφικό λοβό) (Rickarby, Carruthers& Mitchell, 1991).
Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν την κληρονομική βάση του συνδρόμου, αλλά κι εδώ δεν υπάρχουν ισχυρές επιστημονικές αποδείξεις. Πρόκειται μάλλον για μεμονωμένες περιπτώσεις. Το μέλλον της έρευνας για την κατανόηση των διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών (συμπεριλαμβανομένου και του Asperger) εστιάζεται στις τεχνικές απεικόνισης του εγκεφάλου σε συνδυασμό με νευροψυχολογική εκτίμηση διαφορετικών ομάδων που φέρουν χαρακτηριστικά αυτιστικού τύπου.

Εκπαίδευση

Ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών με Asperger μπορούν να φοιτήσουν στο κανονικό σχολείο φτάνει να έχουν την κατάλληλη υποστήριξη και βοήθεια. Ιδανική βοήθεια είναι η ύπαρξη βοηθητικού δασκάλου (supportteacher) μέσα στην τάξη που να έχει γνώσεις πάνω στις αυτιστικού τύπου διαταραχές. Ακόμα χρειάζεται σχεδιασμός ατομικού εκπαιδευτικού προγράμματος για τους τομείς που υπολείπεται το παιδί, καθώς επίσης συνεργασία με τους γονείς που μπορούν να εξασκούν και στο σπίτι τις κοινωνικές δεξιότητες.

Τεχνικές διδασκαλίας για το σπίτι και το σχολείο

Μερικές χρήσιμες τεχνικές κυρίως για την τάξη αλλά και για το σπίτι είναι: Προσπαθούμε να μην υπάρχουν μεγάλες αλλαγές της καθημερινής ρουτίνας του παιδιού, και να είναι όλες οι δραστηριότητες οργανωμένες, σταθερές και προβλέψιμες. Οι εκπλήξεις δεν αρέσουν στα παιδιά με Asperger. Είναι απαραίτητο να προειδοποιούμε εκ των προτέρων το παιδί για πιθανές αλλαγές στο πρόγραμμά του.
Φροντίζουμε οι κανόνες της τάξης να είναι απλοί, σαφείς, και κατανοητοί. Συχνά τα παιδιά με Asperger ερμηνεύουν τους κανόνες της τάξης με έναν απόλυτο τρόπο και τους ακολουθούν με τυφλή αφοσίωση. Γι αυτό το λόγο μπορούμε να διαφοροποιούμε τους κανόνες για να εξυπηρετούν τις ανάγκες των συγκεκριμένων παιδιών.
Διδάσκουμε στο παιδί τις βασικές αρχές μια συζήτησης (πώς ξεκινάμε μια συζήτηση, πώς ζητάμε το λόγο για να μιλήσουμε, πώς διακόπτουμε τον συνομιλητή μας και πώς αλλάζουμε το θέμα της συζήτησης).
Ακούμε στην τάξη μαγνητοφωνημένους διάλογους (σε κασέτα) και προσπαθούμε να μιμηθούμε τους διάλογους μέσα στην τάξη.
Τα παιδιά με Asperger θέλουν απεγνωσμένα να κάνουν φιλίες αλλά δεν ξέρουν το πώς. Αφού διδάξουμε τους βασικούς κανόνες κοινωνικής επαφής, «κάνουμε ζευγάρι» το παιδί με Asperger με ένα άλλο παιδί της τάξης, ώστε να εφαρμόσουν μαζί στην πράξη την ανταλλαγή πραγμάτων, τη συνεργασία και τη φιλία.
Ενθαρρύνουμε τα ομαδικά παιχνίδια, επιβλέποντας διακριτικά το παιδί με Asperger και παρεμβαίνοντας όταν δυσκολεύεται να συμμετέχει στην ομάδα.
Προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε στη διδασκαλία το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επιδεικνύει το παιδί σε έναν τομέα (τρένα, ρολόγια, μετεωρολογία, αστρονομία κλπ).
Ενσωματώνουμε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του παιδιού στο σχολικό πρόγραμμα.
Χρησιμοποιούμε όσο το δυνατόν συχνότερα οπτικά ερεθίσματα και βοηθήματα (εικόνες, διαγράμματα, εικονογραφημένα προγράμματα, κόμικς, λίστες κλπ) κατά τη διδασκαλία.
Προσπαθούμε το περιεχόμενο της διδασκαλίας μας να είναι συγκεκριμένο και σαφές.
Αποφεύγουμε το χιούμορ, τον μεταφορικό λόγο ή τις ιδιωματικές εκφράσεις. Αφηρημένες λέξεις και έννοιες τις κάνουμε όσο γίνεται πιο απλές και τις «αναλύουμε» σε απλούστερες έννοιες.
Χρησιμοποιούμε ιστορίες με κοινωνικό περιεχόμενο, μίμηση και παιχνίδια ρόλων για να διδάξουμε στο παιδί την κοινωνική συνδιαλλαγή και επικοινωνία.
Επιμένουμε ιδιαίτερα στην κατανόηση, γιατί συχνά τα παιδιά με Aspergerμιλούν και διαβάζουν με μεγάλη ευχέρεια αλλά έχουν προβλήματα κατανόησης.
Επειδή το παιδί με Asperger ξεχνά τις καθημερινές του υποχρεώσεις, φροντίζουμε να έχουμε ένα τετράδιο επικοινωνίας με τους γονείς όπου γράφουμε μηνύματα και τις σχολικές εργασίες.
Ενθαρρύνουμε το παιδί με Asperger να ζητά βοήθεια από εμάς ή τα άλλα παιδιά όταν αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία και δημιουργούμε ένα τέτοιο κλίμα στην τάξη που η «διαφορετικότητα» να είναι αποδεκτή. (Klin& Volkmar, 1996; Myles& Simpson,1998)

Προοπτικές για το μέλλον

Το σύνδρομο Asperger δεν θεραπεύεται και συνοδεύει το άτομο σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η πρόγνωση είναι πολύ καλύτερη απ΄ ότι του αυτισμού και των υπολοίπων αναπτυξιακών διαταραχών. Επειδή το παιδί με Asperger θα γίνει ενήλικας με Asperger, πρέπει να βοηθηθεί να αναπτύξει κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους συμπεριφοράς που θα του επιτρέψουν να προσαρμοστεί στην κοινωνία.
Τα επαγγέλματα που του ταιριάζουν είναι αυτά που έχουν σταθερό καθημερινό πρόγραμμα χωρίς πολλές αλλαγές της ρουτίνας (υπάλληλος γραφείου, γραφίστας, προγραμματιστής Η/Υ κ.λ.π). Συνήθως ξεχωρίζει στο χώρο εργασίας για την ακρίβεια, την συνέπεια, την αξιοπιστία και την αφοσίωσή του. Φυσικά χρειάζεται κατανόηση των ?εκκεντρικών? χαρακτηριστικών του από τους συναδέλφους και τον εργοδότη, που πρέπει να επενδύουν στα θετικά χαρακτηριστικά του ατόμου για να αντισταθμίζουν τα ελλείμματα στην κοινωνική επαφή.
Το άτομο με Αsperger θα ξεχωρίζει πάντα για τον «μονοδιάστατο» χαρακτήρα του, την δυσκολία του να δημιουργεί κοινωνικές σχέσεις και τα «ιδιότυπα» ενδιαφέροντά του. Τα χαρακτηριστικά αυτά θα το δυσκολέψουν να ζήσει μια φυσιολογική ζωή, αντιμετωπίζοντας τις κοινωνικές και συναισθηματικές πιέσεις της εργασίας, της οικογένειας και του γάμου. Πολλά από τα άτομα με Asperger μένουν για πάντα εξαρτημένα συναισθηματικά από γονείς ή συγγενικά πρόσωπα αντιμετωπίζοντας με άγχος και ανασφάλεια κάθε αλλαγή στη ζωή τους. Μερικά άλλα, που έχουν υψηλές νοητικές ικανότητες, είναι ικανά να προσφέρουν στην κοινωνία προάγοντας τις επιστήμες και την τεχνολογία μέσα από τον δικό τους ιδιότυπο τρόπο ενασχόλησης με τα ενδιαφέροντά τους (McCroskery, 1999).

Παραδειγμα από ένα παιδί

Ο Βασίλης είναι 10 ετών και αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση συνδρόμου Αsperger. Η διάγνωση έγινε σε δημόσιο νοσοκομείο όπου τον παρακολουθούσαν αναπτυξιακά. Από πολύ νωρίς φάνηκαν προβλήματα στην ανάπτυξή του. Υπήρχαν επιπλοκές κατά τη γέννα (κυάνωση, προβλήματα αναπνοής) και έμεινε στη θερμοκοιτίδα για 2 εβδομάδες. Ήταν μεγαλόσωμο μωρό, πολύ ήσυχο και έμενε ακίνητος για πολλή ώρα. Δεν χτυπούσε παλαμάκια, ούτε κουνούσε το χέρι του για να πει 'γεια'. Η μητέρα του ανησυχούσε για τη συμπεριφορά του λόγω και της δύσκολης γέννας που είχε.
Ο Βασίλης χρησιμοποίησε τη λέξη 'Ναι' στους 11 μήνες. Στους 14 μήνες άρχισε να μιλάει με έναν δικό του ακατανόητο τρόπο. Στους 17 μήνες στάθηκε όρθιος και περπάτησε. Μετά άρχισε να μπουσουλάει. Μέχρι τα 3 του χρόνια μιλούσε τη δική του γλώσσα, οπότε άρχισε να χρησιμοποιεί τις λέξεις που άκουγε από τους μεγάλους. Η κατανόηση του λόγου ήταν πάντα πιο πίσω από την ικανότητα έκφρασης. Στα 4 χρόνια ήξερε να διαβάζει (χωρίς να του διδάξουν) και στα 5 χρόνια είχε αναγνωστική ηλικία παιδιού 8 ετών, αλλά δεν καταλάβαινε αυτά που διάβαζε.
Ο Βασίλης δεν ανέπτυξε συμβολικό παιχνίδι. Από την ηλικία των 6 ετών άρχισε να ασχολείται μανιωδώς με τα αυτοκίνητα και τα αεροπλάνα μαθαίνοντας κάθε τεχνική λεπτομέρεια για τα δύο αυτά μέσα συγκοινωνίας. Ήταν αδέξιος και φοβόταν να σκαρφαλώσει.
Πηγαίνει σε ειδικό σχολείο όπου στην αρχή ήταν σαν να αγνοούσε την ύπαρξη των άλλων παιδιών. Σταδιακά άρχισε να κοινωνικοποιείται αλλά με έναν πρωτόγονο και περίεργο τρόπο. Ακόμη δυσκολεύεται να ακολουθήσει τους κανόνες ενός ομαδικού παιχνιδιού και δεν έχει φίλους.
Μιλάει με σχολαστικό και 'επίσημο' τρόπο, χρησιμοποιώντας εκφράσεις που ακούει στην τηλεόραση ή από τα βιβλία που διαβάζει. Συχνά οι εκφράσεις αυτές δεν ταιριάζουν με το υπόλοιπο περιεχόμενο του λόγου του. Καταλαβαίνει τα σχόλια των άλλων αλλά δεν έχει μάθει ακόμα τους κανόνες κοινωνικής επαφής.
Σε ηλικία 7 ετών, η ικανότητά του αποκωδικοποίησης στην ανάγνωση αντιστοιχούσε σε παιδί 12 ετών, αλλά οι επιδόσεις του ήταν χαμηλές στα τεστ που απαιτούν ανάκληση και κατανόηση γλωσσικών πληροφοριών.
Απ΄ όσα αναφέραμε μέχρι εδώ είναι φανερό ότι η περίπτωση του Βασίλη είναι αρκετά ξεκάθαρη. Ωστόσο, άλλες περιπτώσεις συνοδεύονται και από άλλα προβλήματα (ασθένειες, ψυχολογικά προβλήματα) που κάνουν τη διάγνωση ακόμα πιο δύσκολη δεδομένων και των πολλών ομοιοτήτων με τον αυτισμό. Το σύνδρομο Asperger εξακολουθεί να είναι ένα παζλ όπου όλα τα κομμάτια του δεν έχουν βρεθεί ώστε να προκύψει μια ολοκληρωμένη εικόνα.

 

Πώς γίνεται ένα παιδί
να έχει ιδιαίτερη κλίση στα μαθηματικά, στη μουσική, στις ξένες γλώσσες, στη μετεωρολογία, να έχει ξεχωριστές ικανότητες και ενδιαφέροντα,
αλλά
να δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σχολείου;
Επιπλέον, πώς γίνεται
να έχει ένα ιδιαίτερα ανεπτυγμένο λεξιλόγιο,
αλλά
να έχει προβλήματα στην επικοινωνία, να δυσκολεύεται να συζητήσει με τους συνομηλίκους του, να τους αποφεύγει γιατί δεν μπορεί να τους καταλάβει, να μην μπορεί να παίξει μαζί τους γιατί δεν καταλαβαίνει τους κανόνες των παιχνιδιών;

Τα παιδιά με σύνδρομο Αsperger αντιλαμβάνονται τον κόσμο διαφορετικά από εμάς τους άλλους. Συχνά πιστεύουν ότι όλα κινούνται μ' ένα παράξενο ρυθμό. Γιατί άλλα λέμε και άλλα εννοούμε; Γιατί οι κοινωνικές σχέσεις είναι τόσο περίπλοκες και τόσο συναισθηματικά φορτισμένες;

 

Συνήθως το παιδί με σύνδρομο Αsperger έχει νοημοσύνη πάνω από το μέσο όρο και δεν παρουσιάζει καθυστέρηση ούτε στο λόγο ούτε στη γνωστική του ανάπτυξη.
Το σύνδρομο εντάσσεται στην κατηγορία των αναπτυξιακών διαταραχών. Συχνά χαρακτηρίζεται ως αυτισμός υψηλής λειτουργικότητας και είναι νευροβιολογικής αιτιολογίας. Συναντάται περισσότερο στα αγόρια με πιθανή αναλογία 4 αγόρια σε κάθε κορίτσι (κατ' άλλους η αναλογία είναι 10 προς 1).
Ανάμεσα στους ενήλικες μ' αυτό το σύνδρομο, συναντάμε επιστήμονες, καθηγητές πανεπιστημίων, κατόχους Νόμπελ. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, ο Νεύτων, ο AlbertEinstein, ο ΒillGatesκαι ο StevenSpielbergείναι κάποιοι από αυτούς.
Το σύνδρομο Αspergerσυμπεριλαμβάνεται από το 1992 στη Διεθνή Ταξινόμηση των Νόσων της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας ΙCD-10 και από το 1994 στoDSΜ-ΙVτης Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρίας.

Η ημερομηνία της 2ας Απριλίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού.

Οι περισσότεροι άνθρωποι όταν ακούνε τον όρο "αυτισμός" ή δεν καταλαβαίνουν τι ακριβώς σημαίνει ή έχοντας μια γενική εικόνα θεωρούν ότι όλοι όσοι έχουν αυτισμό έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά. Με αφορμή την ημερομηνία αυτή παραθέτουμε το ακόλουθο άρθρο της συνεργάτιδός μας κας Κουρίδου, κλινικής ψυχολόγου, στο οποίο αναφέρονται χαρακτηριστικά  του συνδρόμου Asperger.

 

Συγκεκριμένα, το παιδί με σύνδρομο Asperger επιζητεί πολλές φορές την κοινωνική αλληλεπίδραση, αλλά δυσκολεύεται να δημιουργήσει και να διατηρήσει σχέσεις με συνομηλίκους ή να συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια. Ταυτόχρονα, δυσκολεύεται στην κατανόηση και χρήση κοινωνικών κανόνων, ενώ δεν αντιλαμβάνεται τους άγραφους νόμους που διέπουν την κοινωνική συμπεριφορά, σε αντίθεση με συνομήλικα ή ακόμη και μικρότερα παιδιά, τα οποία τους μαθαίνουν αυτόματα, σχεδόν χωρίς καμία προσπάθεια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα άθελά του να πει ή να κάνει πράγματα που ενοχλούν τους άλλους.

Παρουσιάζει ελλείψεις και στην επικοινωνία. Δε γνωρίζει πάντα πώς να ξεκινήσει, να διατηρήσει ή να τελειώσει ένα διάλογο, πότε και με πιο τρόπο μπορεί να διακόψει το συνομιλητή του και πότε ο συνομιλητής του έχει χάσει το ενδιαφέρον του. Κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας η μιμική του προσώπου είναι περιορισμένη, υπάρχει έλλειψη χειρονομιών ή υπερβολική και λανθασμένη χρήση τους. Επίσης, μπορεί να αποφεύγει τη βλεμματική επαφή ή να κοιτάζει επίμονα το συνομιλητή του. Συνήθως, δε μπορεί να αποκωδικοποιήσει τις εκφράσεις του προσώπου και τις κινήσεις του άλλου με αποτέλεσμα να μπερδεύεται και να τις παρερμηνεύει. Το λεξιλόγιό του μπορεί να είναι ανεπτυγμένο, αλλά τείνει να αντιλαμβάνεται τα νοήματα κυριολεκτικά και να δυσκολεύεται στην αναγνώριση των αστείων, των μεταφορών, και της ειρωνείας.
Παράλληλα, δυσκολεύεται να κατανοήσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα των άλλων καθώς και να βάλει τον εαυτό του στη θέση τους (απουσία ενσυναίσθησης). Έτσι μπορεί να αντιδρά με τρόπο που να φαίνεται παράξενος και εκκεντρικός στους άλλους.
Το άτομο με σύνδρομο Aspergerμπορεί να έχει αισθητηριακές ευαισθησίες. Έτσι, έντονα φώτα, δυνατοί θόρυβοι ή οσμές, ακόμη και υφές υλικών μπορούν να του προκαλέσουν αισθήματα ανασφάλειας, ταραχής ή και άγχος.
Συνηθέστατο χαρακτηριστικό του παιδιού με Aspergerείναι και η κινητική αδεξιότητα. Συγκεκριμένα τα παιδιά αυτά δυσκολεύονται σε δραστηριότητες που απαιτούν συντονισμένες κινήσεις (π.χ. δέσιμο κορδονιών, ισορροπία, σκαρφάλωμα, ποδήλατο κλπ).

 

Ορισμένα από τα άτομα με τη δυσκολία αυτή αναπτύσσουν ένα έντονο σχεδόν εμμονικό ενδιαφέρον για κάποιο θέμα (π.χ. συλλογές, τρένα, μετεωρολογία, αστρονομία κλπ.). Μερικές φορές αυτό το ειδικό ενδιαφέρον μπορεί να είναι ισόβιο και άλλες να κρατά λιγότερο. Κάποια από τα άτομα αυτά γίνονται αυθεντίες στον τομέα του ενδιαφέροντος τους, τόσο που τον ανάγουν σε πεδίο σπουδής ή εργασίας.
Προσπαθώντας να καταστήσει τον κόσμο γύρω του λιγότερο μπερδεμένο και αγχωτικό, το άτομο με σύνδρομο Aspergerακολουθεί με εμμονή ρουτίνες. Για παράδειγμα ορισμένα παιδιά μπορεί να επιμένουν να ακολουθούν πάντοτε την ίδια διαδρομή για το σχολείο ή να αναστατώνονται όταν γίνεται κάποια ξαφνική αλλαγή στο πρόγραμμά τους. Μπορεί να αναπτύσσουν ανησυχία και άγχος μπροστά σε μία καινούρια κατάσταση.
Εξαιτίας των δυσκολιών στον κοινωνικό τομέα που ήδη αναφέρθηκαν, το άτομο αυτό μπορεί εύκολα να ξεγελαστεί από τους άλλους, να γίνει αντικείμενο πειραγμάτων ή ακόμη και θύμα bullying.
Όσον αφορά στην εκπαίδευσή του το παιδί που εμφανίζει σύνδρομο Asperger μπορεί, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο νόμο της Ειδικής Αγωγής, να φοιτά στις σχολικές τάξεις του Γενικού σχολείου υποστηριζόμενο από τον εκπαιδευτικό της τάξης και κατά περίπτωση, με βάση τη γνωμάτευση του οικείου ΚΕΔΔΥ, με παράλληλη στήριξη από εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής.

Στην Ελλάδα υπάρχουν σύλλογοι για τα άτομα με Σύνδρομο Άσπεργκερ οι οποίοι στοχεύουν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου, στη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ατόμων αυτών, την προώθηση της κοινωνικής αποδοχής, της επαγγελματικής κατάρτισης και εργασιακής απασχόλησης, καθώς και στην υποστήριξη των ατόμων με Σ.Α. και των οικογενειών τους.

Το σύνδρομο Asperger συνοδεύει το άτομο σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι βιώνει τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο, συνήθως χαοτικό και μπερδεμένο και συχνά νιώθει εξωγήινος σε λάθος πλανήτη. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η ειδική εκπαίδευση του στους τομείς που υπολείπεται, προκειμένου να ενταχθεί όσο γίνεται πιο ομαλά στην υπάρχουσα πραγματικότητα. Συγκεκριμένα μετά από μία ολοκληρωμένη διαγνωστική αξιολόγηση, συστήνεται εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης που μπορεί να περιλαμβάνει παιδοψυχιατρική παρακολούθηση, συνεργασία με το σχολείο, συμβουλευτική γονέων, μαθησιακό πρόγραμμα κ.α. Εξαιρετικά βοηθητική αποδεικνύεται η εκπαίδευσή του σε κοινωνικές δεξιότητες και διαχείριση συναισθημάτων μέσω ατομικού προγράμματος ή μέσω συμμετοχής σε ομάδες κοινωνικοποίησης. Επίσης, συχνά είναι απαραίτητη η ψυχολογική του υποστήριξη. Με κατάλληλη εκπαίδευση και θεραπεία τα άτομα με σύνδρομο Άσπεργκερ μπορούν να επιτύχουν μια ολοκληρωμένη και αυτόνομη ζωή.

Τα άτομα με σύνδρομο Asperger παρουσιάζουν μια ποικιλία χαρακτηριστικών και η διαταραχή εκτείνεται από ελαφριά έως πολύ σοβαρή. Τα πρόσωπα με το σύνδρομο αυτό παρουσιάζουν αξιοσημείωτο έλλειμμα στις κοινωνικές δεξιότητες, δυσκολεύονται όταν συμβαίνουν αλλαγές στο περιβάλλον και προτιμούν την μονοτονία.

Συχνά δείχνουν ιδιαίτερη εμμονή σε ρουτίνες και έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα. Ακόμη έχουν μεγάλη δυσκολία στο να κατανοήσουν μη λεκτικά σήματα (γλώσσα του σώματος). Τα άτομα με το σύνδρομο είναι συχνά ευαίσθητα στους ήχους, στις μυρωδιές, στις γεύσεις, στα φώτα. Μπορεί να προτιμούν μαλακά ρούχα, ορισμένες τροφές και να ενοχλούνται από ήχους φώτα που κανένας άλλος δε φαίνεται να ακούει ή να βλέπει. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε, ότι ένα τέτοιο πρόσωπο εκλαμβάνει τον κόσμο πολύ διαφορετικά. Ακόμη, πολλές συμπεριφορές που φαίνονται παράξενες ή ασυνήθιστες είναι εξαιτίας διαφορών σε νευρολογική βάση και όχι αποτέλεσμα σκόπιμης αγένειας ή κακής συμπεριφοράς και πολύ περισσότερο δεν είναι αποτέλεσμα ακατάλληλης γονεϊκότητας.

Εξ ορισμού, τα άτομα με Aspergerέχουν κανονικό δείκτη νοημοσύνηςκαι αρκετά από αυτά επιδεικνύουν εξαιρετικές δεξιότητες ή ταλέντο σε κάποια ειδική περιοχή. Εξαιτίας του υψηλού βαθμού λειτουργικότητας και της αφέλειάς τους συχνά φαίνονται ως εκκεντρικοί ή παράξενοι και εύκολα μπορεί να τους ενοχλήσουν ή να γίνουν θύματα τραμπουκισμού.
Ενώ η γλωσσική τους ανάπτυξη είναι επιφανειακά κανονική, ωστόσο υπάρχει έλλειμμα στην πρακτική χρήση της γλώσσας και στην προσωδία. Το λεξιλόγιό τους μπορεί να είναι πάρα πολύ συνηθισμένο και πλούσιο και μερικά παιδιά ακούγονται σαν μικροί καθηγητές. Παρόλα αυτά όμως τα άτομα με ¶σπεργκερ γίνονται εξαιρετικά κυριολεκτικοί και έχουν δυσκολία στο να χρησιμοποιήσουν την γλώσσα σε κοινωνικό πλαίσιο δηλ. επικοινωνιακά.

 Δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο για ένα παιδί, που αρχικά διαγνώστηκε με Διάσπαση Προσοχής,( ADD) ή με Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-Υπερκινητικότητα,(ADHD), να διαγνώστηκε αργότερα ως έχοντας το σύνδρομο ασπεργκερ.

Επιπρόσθετα, πολλά παιδιά που αρχικά διαγνώστηκαν με Αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας ή με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή-μη προσδιοριζόμενη αλλιώς, τώρα έχουν λάβει «σύνδρομο Asperger» ως διάγνωση και ακόμη παιδιά που διαγνώστηκαν με το σύνδομο τώρα έχουν και τη διάγνωση «σύνδρομο Asperger» αλλά και τη διάγνωση «αυτισμός υψηλής λειτουργικότητας»

 

Λόγια από μια μανούλα

Σε καθε παιδι ειναι διαφορετικο. Μαλιστα ο ορος καταργηθηκε και πλεον εντασεται στο γενικο πλαισιο του αυτισμου.
Ο αυτισμος εχει ενα ΤΕΡΑΑΑΑΣΤΙΟ φασμα απο τοσο δα μικροπραγματα μεχρι φουλ αποκλεισμο χωρις καμια συνενοηση με τον δικο μας κοσμο και ολα τα ενδιαμεσα σταδια.

Το Ασπεργκερ λεγεται και Αυτισμος Υψηλης λειτουργικοτητας. Ας πουμε το δικο μου που παρουσιαζει αυτιστικα στοιχεια και η παιδοψυχιατρος λεει οτι ειναι Ασπεργκερ, δεν μπορει να καταλαβει την κοινωνικη συναναστροφη. Ειναι το παιδακι στην παρεα που φερεται περιεργα. Δεν καταλαβαινει ποτε αστειευεσαι και ποτε οχι, δεν καταλαβαινει οταν χρησιμοποιησεις κατι παραφραστικα ή εκτος περιεχομενου, δηλαδη ειναι κολλημενος με την πραγματικη σημασια μιας λεξης ή προτασης και δεν μπορει να πει ψεματα γιατι η φαντασια του ειναι πολυ περιορισμενη. Δεν μπορει να μου πει φανταστικες ιστοριες αλλα εξιστορει τα γεγονοτα οπως εγιναν.

Στον καθε ανθρωπο εκδηλωνεται διαφορετικα. Ας πουμε απλα οτι ειναι λιγακι...εκκεντρικος.
Ειναι ομως πολυ δημοφιλες παιδακι και ενα ακομα σημαντικο με τους ανθρωπους που εχουν ΥΛΑ, ειναι οτι ειναι ΠΑΝΕΞΥΠΝΟΙ. Ιδιοφυιες κανονικες και δεν υπερβαλλω. Το εχω και γραπτα (και δεν το λεω για να κορδωθω), οτι το παιδι ειναι στα ανωτατα ορια της νοημοσυνης. Πολλες μεγαλες προσωπικοτητες ειχαν ΥΛΑ οπως ο Αινσταιν.

Ενα ακομα χαρακτηριστικο ειναι το "κολλημα" τους με κατι. Για παραδειγμα ο γιος μου ειναι κολλημενος με τα ρομποτ. Ολη την ημερα φτιαχνει ρομποτ απο Λεγκο, μαζευει κομματια, βιδες, γραναζια ο,τι βρει και τα βαζει σε ενα κουτι για να φτιαξει το "ρομποτ του".

 

Δέκα διαφορετικές συμβουλές που θα βοηθήσουν τους γονείς και τους θεραπευτές στην προσπάθεια τους να κάνουν στο παιδί, έφηβο ή ακόμα και στον ενήλικα μια πρώτη κουβέντα για το γεγονός ότι έχει αυτισμό. Οι συμβουλές αυτές προορίζονται για άτομα με αυτισμό που έχουν λεκτική επικοινωνία και θα μπορούσαν να ωφεληθούν από αυτού του είδους τη στρατηγική.

1. ΟΙΚΕΙΟΤΗΤΑ:Η «οικειότητα» κάνει τα πράγματα πιο εύκολα για τους ανθρώπους με Σύνδρομο Asperger(αλλά και για όλους μας!). Καλό είναι να ακούει το παιδί σας εσάς και άλλα μέλη της οικογενείας να χρησιμοποιείτε λέξεις όπως «αυτισμός» ή «Σύνδρομο Asperger» ή «αυτιστικό φάσμα», ως μέρος της καθημερινής συζήτησης. Δε χρειάζεται απαραίτητα να δώσετε έναν ορισμό στη λέξη όταν μιλάτε, απλά αφήστε το αρχικά να την ακούσει, ή να δει στο σπίτι σας βιβλία που να περιέχουν τις λέξεις αυτές.

2. ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΣΤΙΓΜΗ: Κάποιοι συστήνουν ότι η στιγμή που θα μιλήσετε στο παιδί σας πρέπει να συμπίπτει με τη στιγμή που ΕΣΕΙΣ οι ίδιοι μαθαίνετε ότι βρίσκεται εντός του αυτιστικού φάσματος, αν και πολλοί γονείς προτιμούν να δώσουν χρόνο στους εαυτούς τους να αφομοιώσουν και να το αποδεχτούν. Ορισμένοι γονείς έχουν μιλήσει για το Σύνδρομο Aspergerστο πεντάχρονο παιδί τους. Άλλοι περιμένουν ώσπου το παιδί να γίνει επτά ή οκτώ χρονών. Πολλοί το είπαν για πρώτη φορά στο παιδί τους στην ηλικία των εννιά ή των δέκα ή ακόμα και αργότερα. Ακολουθήστε το ένστικτο σας.

Ίσως θα ήταν καλό να διαβάσετε το κείμενο της LaurelFalvo(στα Αγγλικά), μητέρας δύο γιών με Σύνδρομο Aspergerσχετικά με τη δική της εμπειρία όταν μίλησε στους γιους της για το Σύνδρομο Asperger. Μπορείτε να το βρείτε στο διαδίκτυο πληκτρολογώντας www.thegraycenter.org. Ο τίτλος είναι: ExplainingaDiagnosis/IntroducingAsperger’sSyndrome.

3. ΑΚΟΥΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ :Αν δεν το έχετε ήδη κάνει, θα ξέρετε στα σίγουρα ότι είναι ώρα να μιλήσετε στο παιδί σας όταν εκείνο πει ή κάνει κάτι που να δείχνει ότι έχει προσέξει ότι είναι διαφορετικό ή που να δείχνει ότι νιώθει διαφορετικό. Φυσικά μπορεί να μην ρωτήσει απευθείας. Για παράδειγμα ένα επτάχρονο αγοράκι γύρισε σπίτι μετά το σχολείο και είπε στη μητέρα του «να μου αγοράσει ένα καινούργιο εγκέφαλο!». Να θυμάστε ότι πριν εκφράσει κάτι σε εσάς δυνατά μπορεί αυτό να τριγυρνάει στο μυαλό του για αρκετό καιρό. Για ορισμένα παιδιά μπορεί να χρειαστούν πολλές συζητήσεις μέσα στον επόμενο χρόνο ή χρόνια ώσπου να ενστερνιστούν ή ακόμα και να θυμηθούν αυτήν την πληροφορία. Για άλλα κάνει αμέσως «κλικ» και αισθάνονται μια ανακούφιση.

4. ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ:Ορισμένοι γονείς δεν έχουν καμία ένδειξη ότι το παιδί τους αναρωτιέται για τον εαυτό του σε σχέση με τους συνομηλίκους του. Σε κάθε περίπτωση είναι καλύτερα να του μιλήσετε πριν από την εφηβεία ακόμα και αν δεν σας ρωτήσει και δε δείχνει να αναρωτιέται. Το να περιμένετε «να μεγαλώσει» για να μιλήσετε στο παιδί σας μπορεί να το κάνει δυσκολότερο και για τους δυο σας. Όπως κάθε έφηβος, έτσι και το παιδί σας θα έχει πολλά πράγματα να συνηθίσει σε αυτή την περίοδο της ζωής του. Οι περισσότεροι έφηβοι δεν εκτιμούν το να τους λένε οι γονείς τους κάτι που θα ένιωθαν άβολα να ακούσουν σε εκείνη τη φάση, ειδικά αν σχετίζεται με τη διαφορετικότητά τους. Φυσικά αν μόλις ανακαλύπτετε ότι το παιδί σας έχει από σύνδρομο Aspergerκαι αυτό βρίσκεται ήδη στην εφηβεία δεν είχατε την επιλογή να του το πείτε όταν ήταν μικρότερο. Σε αυτή την περίπτωση είναι καλύτερο να μην περιμένετε περισσότερο για να του το πείτε. Είναι μια πληροφορία που πρέπει απαραιτήτως να έχει καθώς προσπαθεί να βγάλει νόημα από τις καθημερινές του εμπειρίες.

5. ΕΤΟΙΜΑΣΤΕ ΛΙΣΤΕΣ/ ΔΩΣΤΕ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ: Βοηθήστε το να συνειδητοποιήσει ότι κάθε άτομο έχει δυνατά σημεία και αδυναμίες. Βοηθήστε το να δημιουργήσει τη δικιά του προοπτική για τα δυνατά του σημεία και τις αδυναμίες του, να κατανοήσει πλήρως ότι δεν είναι το μόνο που έχει αδυναμίες…αλλά ούτε και δυνατά σημεία. Με τη βοήθεια του παιδιού σας γράψτε τα ονόματα κάθε μέλους της οικογενείας (και/ή κάθε άλλου σημαντικού παιδιού ή ενήλικα) σε διαφορετικά κομμάτια χαρτί. Χαράξτε μια κάθετη γραμμή στο κέντρο του χαρτιού. Βάλτε ένα τίτλο στις δύο πλευρές του χαρτιού. Αφιερώστε τη μία μεριά στα δυνατά σημεία, αυτά που το άτομο κάνει καλά, και την άλλη στις αδυναμίες, αυτά στα οποία χρειάζεται βοήθεια.  Κάντε μια λίστα για κάθε άτομο και τέλος φτιάξτε και μία με το όνομα του παιδιού σας. Αφού βάλετε κάποια δυνατά και κάποια αδύνατα σημεία και στις δύο πλευρές του χαρτιού, γράψτε «σύνδρομο Asperger» ή «αυτισμός» στη λίστα με τα δυνατά σημεία. Χρησιμοποιείστε τον όρο που καλύτερα περιγράφει το παιδί σας ή τον όρο με τον οποίο εσείς αισθάνεστε καλύτερα. Όταν προσθέτετε το σύνδρομο Asperger(ή τον όρο που εσείς χρησιμοποιείτε) στη λίστα, εξηγήστε ότι ένας από τους λόγους που έχει ορισμένα από τα δυνατά του σημεία (εξαιρετική μνήμη, είναι άριστος στην ορθογραφία κτλ.) είναι γιατί έχει σύνδρομο Asperger, που είναι ένα ακόμα στοιχείο του που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως δυνατό σημείο. Ύστερα από τη συζήτηση για τα δυνατά σημεία, προσθέστε το σύνδρομο Asperger και στη λίστα των αδύνατων σημείων. Εξηγήστε ότι τα αδύνατά του σημεία (γραφικός χαρακτήρας , το να κάνει φίλους κτλ.) οφείλονται στο γεγονός ότι το σύνδρομο Asperger επηρεάζει άλλες δεξιότητες που κάνουν τις δραστηριότητες αυτές πιο δύσκολες. Θυμηθείτε να αναφερθείτε στις λίστες με τα αδύνατα σημεία που φτιάξατε μαζί για άλλα άτομα. Δεν είναι μόνο του, όλοι έχουν αδύνατα σημεία….αλλά και δυνατά σημεία.

6. ΜΕ ΚΑΛΗ ΠΑΡΕΑ:Αν θέλετε, και αν ενδιαφέρει το παιδί, φτιάξτε μια λίστα με διάσημους ανθρώπους στην ιστορία αλλά και σύγχρονες προσωπικότητες που θεωρούνται ως έχοντες χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το αυτιστικό φάσμα. Μπορείτε να φτιάξετε παρόμοιες λίστες δυνατών και αδύνατων σημείων για αυτούς τους διάσημους ανθρώπους. Για παράδειγμα , ο Αϊνστάιν είχε μεγάλες δυσκολίες στο να κάνει φίλους και είχε πολύ περιορισμένο φάσμα ενδιαφερόντων. Προσέξτε να ξεκαθαρίσετε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι με σύνδρομο Aspergerδεν είναι διάσημοι ή διάνοιες. Για πληροφορίες ψάξτε στο διαδίκτυο.

7. ΖΗΤΗΣΤΕ ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΠΟ ΑΛΛΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΣΤΕ:Ορισμένοι γονείς προτιμούν να μιλήσει στο παιδί τους ένας έμπιστος φίλος ή θεραπευτής, ειδικά αν το νεοδιαγνωσθέν άτομο είναι έφηβος.

8. ΓΡΑΨΤΕ ΚΑΙ ΜΙΛΗΣΤΕ:Να θυμάστε ότι η ανάγνωση βοηθάει στην ευκολότερη κατανόηση νέων πληροφοριών για τους περισσότερους ανθρώπους με σύνδρομο Asperger. Μπορεί να πάρει το χαρτί μαζί του και να το διαβάσει ξανά και ξανά, με την ησυχία του. Καθίστε ο ένας δίπλα στον άλλον στον υπολογιστή και κάντε μια γραπτή συζήτηση, χωρίς να μιλάτε, πληκτρολογώντας εναλλάξ.  Εναλλακτικά, μιλήστε όσο πληκτρολογείτε. Ρωτήστε το παιδί σας «Θέλεις μόνο να διαβάζεις ή να διαβάζεις και να ακούς συγχρόνως;». Γράψτε Κοινωνικές Ιστορίες™ για να εξηγήσετε ερωτήσεις που θα μπορούσε να έχει.

9. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΖΩΗΣ:Η αυτογνωσία είναι μια διαδικασία που συνεχίζεται σε όλη τη ζωή ενός ατόμου. Αυτό ισχύει για όλους. Μην προσπαθήσετε να εξηγήσετε ότι ξέρετε για το σύνδρομο Asperger στο παιδί σας με τη μία. Μιλήστε και γράψτε με ενθαρρυντικό και ήρεμο τρόπο. Να είστε απλοί, ξεκάθαροι και ευθείς. Αν δεν ξέρετε την απάντηση σε μια ερώτηση, πέστε το. Μπορείτε να ψάξετε την απάντηση μαζί. Συνεχίστε τη συζήτηση καθώς ο χρόνος περνά. Ίσως θα ήταν χρήσιμο να συμβουλευθείτε ένα βιβλίο, όπως αυτό της CatherineFaherty«Aspergers…WhatDoesItMeanToMe?» (Τι σημαίνει για μένα . Για ενήλικες με σύνδρομο Aspergerκαι γι αυτούς που δουλεύουν γι αυτούς, το βιβλίο « LifeandLove: PositiveStrategiesforAutisticAdults» ( Ζωή και αγάπη: Θετικές στρατηγικές για Αυτιστικούς Ενήλικες) της ZosiaZaks, αποτελεί εξαιρετική βιβλιογραφία.

10. ΑΥΤΟ-ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ:Η αυτογνωσία είναι η βάση για να μπορέσετε να βοηθήσετε το παιδί σας να υπερασπίζεται τον εαυτό του καθώς μεγαλώνει. Πρέπει να καταλάβει τα δυνατά του και αδύνατα σημεία αλλά και τι το βοηθάει. Καθώς μεγαλώνει μάθετέ το πότε, από ποιόν και πως να ζητάει βοήθεια – αλλά και τι χρειάζεται. Η εκπαίδευση σημαντικών για τη ζωή του ανθρώπων θα είναι αναγκαία καθώς μεγαλώνει. Για ορισμένους ενήλικες, το να εκπαιδεύουν άλλους για τον αυτισμό με μόνο αλτρουιστικό σκοπό τη συμβολή στη βελτίωση της κοινωνίας γενικότερα, μπορεί να γίνει πηγή περηφάνιας και κατορθωμάτων αλλά και να δώσει νόημα στο σκοπό της ζωής ενός ανθρώπου.

 

Ποιες οι δυσκολίες ;

 

Γλωσσικός τομέας

 • Δεν εμφανίζουν σημαντική καθυστέρηση

στον λόγο έως τα 3 πρώτα έτη

 • Χρησιμοποιούν λόγο με ιδιοτυπίες και επαναλήψεις

 • Καταφεύγουν σε συζητήσεις μη παραγωγικές και στείρες (κακός ρυθμός, τόνος και συναίσθημα στον προφορικό λόγο)

 • Έχουν την τάση προς φλυαρία ή αποφεύουν εντελώς να  μιλήσουν

• Έχουν εμμονή σε ορισμένα θέματα συζήτησης

 Κοινωτικός και συναισθημαικός τομέας

 • δείχνουν ενδιαφέρον για να συνάψουν σχέση

                         • εκφράζουν επιθυμία για συζήτηση

                        • αποφεύγουν σναλλαγές με συνομίληκα ή  μικρότερα παιδιά

                        • δυσκολεύονται να κάνουν βαθύτερες

                        κοινωνικές σχέσεις

                         • δεν εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους

                         • δεν κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων

                         Γνωστικές λειτουργίες

                         • δεν παρουσιάζουν νοητική καθυστέρηση

Κινητικές λειτουργίες

• εκδηλώνουν δυσκολίες στον

γραφοκινητικό τομέα

 • αδεξιότητα κινήσεων σώματος

 

 

 

Γενική  συμπεριφορά

 

παρουσιάζουν διαταραχές ύπνου και προβλήματα στη σίτιση

εκδηλώνουν αυξημένο άγχος

έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα

 δεν προσαρμόζονται εύκολα σε αλλαγές

 

 

 

 

Η διάγνωση των διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών στηρίζεται στο λεπτομερές αναπτυξιακό ιστορικό, στην παρατήρηση της συμπεριφοράς και τις μετρήσεις των διαγνωστικών ψυχομετρικών εργαλείων. Στα τρία αυτά στάδια δίνεται έμφαση στους τομείς της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, της επικοινωνίας και της δημιουργικής σκέψης.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Υπάρχουν ποικίλες ειδικές θεραπευτικές παρεμβάσεις και εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που έχουν ως στόχο την ενδυνάμωση της λειτουργικότητας και την εκμάθηση κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων για τα παιδιά με σύνδρομο Aspergerή άλλες διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές.

 

 

Η διδακτική αυτή στρατηγική των κοινωνικών ιστοριών είναι δομμένη σε τρεις τμείς: «Μαθαίνω να φροντίζω τον εαυτό μου» όπου περιγράφονται δραστηριότητες όπως η χρήση της τουαλέτας, το πλύσιμο των χεριών και άλλα…

«Στο σπίτι» όπου περιγράφονται και εξηγούνται διάφορες καταστάσεις που μπορεί να είναι αγχογόνες για το παιδί όπως οι ξαφνικοί θόρυβοι, το γάβγισμα ενός σκύλου κ.α.

«Πηγαίνοντας σε διάφορα μέρη» όπου περιγράφονται δραστηριότητες που συμβαίνουν εκτός σπιτιού ώστε το παιδί να κατακτήσει τη γνώση του κόσμου γύρω του.

 

Άλλες ειδικές θεραπευτικές παρεμβάσεις που χρησιμοποιούνται σχετικά με το κινησιολογικό κομμάτι είναι η εργοθεραπεία και η χοροθεραπεία.

Αυτές οι παρεμβάσεις είναι απαραίτητες ώστε να μπορέσουμε να περιορίσουμε την κινητική αδεξιότητα των παιδιών με σύνδρομο Aspergerκαι να ελέγξουμε την ισορροπία τους αλλά και τη σωματική τους ορμή.

Παράλληλα, προτείνεται η λογοθεραπεία για τα παιδιά εκείνα που παρουσιάζουν από μικρές έως και μεγάλες δυσκολίες στην προφορική τους έκφραση και επικοινωνία. Η λογοθεραπεία βοηθά τα παιδιά με σύνδρομο Aspergerνα αναπτύξουν καθημερινές ,απλές επικοινωνιακές δεξιότητες.

logo2
logo